
Tez Hazırlama ve İnovasyon
Türkçe kelime anlamı açısından bakıldığında inovasyon bir yenilik veya farklı bakış açısı gibi anlamlar taşımaktadır. Tezler/makaleler meydana getirirken ilgili literatürde yer alan kavramları kullanmak suretiyle çeşitli konularla alakalı yenilikler oluşturulması hedeflenir. En basit ifadeyle yüzyıldır kullanılan bir kavram olsa dahi uygulama yapılan örneklem içerisinde seçilen evrene göre inovasyon oluşturulması gayet mümkündür. Anlatılan gerekçelerle tez hazırlama ve inovasyon konusu pek çok insanın düşündüğünün aksine aynı kategori içerisinde değerlendirilmelidir. Halihazırda var olan bilgilerin tez hazırlama ve inovasyon işlemleri neticesinde daha işlevsel ve kullanılabilir hale getirilmesi mümkündür. Bu durum herhangi bir ürünle alakalı olabileceği gibi fikir veya düşünceyle alakalı da olabilir. Örnek vermek gerekirse insan kaynakları yönetimi ile alakalı meydana getirilecek bir tez yazım süreci sonucunda insanlardan daha verimli yararlanabilmesine yönelik bulgular elde edilmesi beklenir. Böylelikle meydana getirilen akademik çalışmanın insanlığa ve topluma bir faydası olduğu anlaşılır. Ayrıca konusuna göre değişkenlik göstermekle birlikte şirketlerin çeşitli prosedürleri ile alakalı yapılacak incelemeler neticesinde rakiplerine oranla rekabet avantajı elde etmesi mümkün olabilir. Özellikle özel sektörde çalışma yapan ancak akademik kariyerinde ilerleme kat eden yöneticiler bu tip çalışmalara odaklanırsa hem tez yazma işlemini gerçekleştirmiş olacak hem de kendi şirketini daha avantajlı hale getirebilmek adına bilimsel bulgular elde edecektir.
Anket ve Veri Toplama Yöntemleri
Metodoloji kısmında kullanılacak verilerin doğru şekilde elde edilmesi ve bunların doğru şekilde analiz edilmesi çok önemlidir. Bu çerçevede anket ve veri toplama yöntemleri açısından çeşitli netler söz konusu olsa bile öğrenciler bu süreçleri genellikle hayatlarında bir veya iki kez yaşadıklarından dolayı problem çıkması an meselesidir. Özellikle anket verileri toplamak önemli bir problem teşkil etmekte ve çalışmanın gidişatını doğrudan etkilemektedir. Anketleri dolduracak insanlara genellikle kısıtlı bir zaman diliminde bu teklif iletildiğinden dolayı pek çoğu katılmak istemez. Bundan daha kötüsü ise katılmayı kabul ediyor olmasına rağmen soruları rastgele tam olarak incelemeden yanıt veren katılımcıların varlığıdır. Böyle bir durumda sizin tezle alakalı elde edeceğiniz bulgular önemli değişkenlikler gösterebilir. Konuyla alakalı ne yapabileceğiniz konusunda ilk tavsiyemiz bu insanlara yeterli zaman verildiğinden emin olmanızdır. Ayrıca insanların dinlenme zamanları ya da kendilerine vakit ayırdıklarında anket doldurmalarını talep etmeyiniz. Konuyla alakalı en doğru zamanın ne olduğu göreceli bir kavram olduğundan dolayı yorum yapmak mümkün olmasa da gerçek manada insanların aktif şekilde bu anketleri okuyup dolduracağı süreçlerde uygulamanızı tavsiye edilir. İnsanları zorla ikna etmek suretiyle kesinlikle veri toplama işlemlerine başlamayınız. Daha önceleri verdiğimiz bilgiler doğrultusunda anketle alakalı uygulamalarda kişisel verilerin toplanmasına hiçbir şekilde tavsiye etmediğimizi ifade etmiştik. Bu çerçevede anonim olarak dolduran anketler konusunda insanlar daha fazla güven duymaktadır. Ancak konu yarı yapılandırılmış görüşme yani mülakat olduğunda doğrudan insanlarla yüz yüze iletişim kurduğunuzdan dolayı daha fazla problem çıkması kuvvetle muhtemeldir. Çünkü insanlar özel şeylerini sizinle paylaşmak istemeyecek ve mülakat sisteminde de katılımcının kendisinin cümleler kurması gerekmesi nedeniyle gerçek düşüncelerini paylaşmıyor olabilir. Burada mülakat yönteminde genel olarak kişisel bilgilere yer verilmemesi ve insanların dijital olarak bir bireye anlatmadan anonim şekilde veri doldurması daha yararlı olabilir. Google Forms gibi platformlar buna imkan verdiğinden dolayı mülakat uygulamasında bu durumu dikkate almanız tavsiye edilir. Elbette zaman yönetimi ve uygun zamanda uygulama yapılması katılımcılardan doğru bilgi almak adına mülakat yönteminde de en az anket kadar önemlidir.
İkinci Tez Danışmanı Gerekli Mi?
Aşağıda detaylı şekilde yapacağımız açıklama ile ikinci tez danışmanı gerekli mi sorusuna yanıt vereceğiz. Ancak en son söyleyeceğimizi ilk önce söyleyelim ve ikinci tez danışmanı kesinlikle gerekli değildir ifadesini paylaşalım. Makalelerde/projelerde bildiğiniz üzere konunun pek çok tarafı vardır. Dolayısıyla da sizin için en önemlisi hiyerarşinin en üst basamağında yer alan danışman öğretim üyesinin görüşleri ve önerileridir. Dolayısıyla da bunu bir başkasıyla yani ikinci bir danışmanla genişletmek ve gelecek olası görüşleri iki katına çıkarmak mantıklı bir yaklaşım olmayacaktır. Diyelim ki kusursuz bir tez çalışması ortaya çıkarmak istiyorsunuz ve iki kişiyle çalışmanın fayda sağlayacağına inanıyorsunuz. Buna da elbette saygı duyuyoruz ancak seçeceğiniz birinci ve ikinci danışman birbiriyle uyumlu ve benzer görüşlere sahip mi? Sadece bu soruya verilecek yanıt dahi tez yazma süreci ile alakalı yaşayacaklarınız hakkında önemli bilgi verecektir. Eğer bu iki danışman birbiriyle koordineli çalışıyor ve aşağı yukarı aynı görüşlere sahip oluyorlarsa önemli bir problem yaşamazsınız. Ancak tersi bir durumda ise bu danışmanların fikir birliği söz konusu değilse tez yazarken sorunları iki değil dörtle çarpmanızı tavsiye ederiz. Çünkü her daim vurguladığımız üzere tezler bir kişiye göre yönlendirilmeli ve o kişi son sözü söylemelidir. Birden çok danışman olduğunda bu konunun uygulanabilirliği problem teşkil ediyor olduğundan dolayı ikinci bir danışman kesinlikle gerekli değildir.
Tez Yazarken Sık Yapılan Hatalar
Tez yazma yöntemleri ile alakalı prosedürler farklılık gösteriyor olmasına rağmen tez yazarken sık yapılan hatalar konusu da benzer şekilde öznel değerlendirmeler içermektedir. Süreçle alakalı işlemler yapan öğrencinin öncelikli olarak zamanı doğru ve etkin kullanmayı öğrenmesi gerekir. Elbette bu kısa sürede oluşturulacak bir şey değildir. Ancak üst kısımlarda ifade edilen başlıklarda tez önerisi oluşturma ve tez takvimi meydana getirme gibi kriterleri yerine getirdiysen geriye kalan doğru şekilde tezinizi/makalenizi hazırlamaya başlamak olmalıdır. Bunun yanında tez yazarken sık yapılan hataların en önemlisi literatürdeki yeni ve güncel bir konuya doğrudan başlamak ve altyapının olup olmadığını kontrol etmeden tez yazım sürecini girmektir. Oysa literatürde kaynak yoksa bir tez çalışması oluşturulamaz. Bu durumu örnek vermek gerekirse en çok pandemi döneminde yaşadık. Şu an 2024 yılında bulunduğumuz düşünülürse pandemi konusuyla alakalı milyonlarca kaynak vardır. Belirtilen alanla alakalı dilediğiniz gibi çalışma gerçekleştirebilirsiniz. Ancak ülkemizde pandeminin ilk etkileri ortaya çıkmaya başladığı anda pek çok öğrencinin bu konuyla alakalı tez yazma aşamasında geliştiğini gözlemledik. Oysa literatürde sınırlı düzeyde kaynak bulunduğundan dolayı o dönem için en azından lisans veya yüksek lisans tezlerinde bunu meydana getirmek mümkün değildir. Dolayısıyla da güncel konularla çalışmak güzel bir şey olmakla birlikte altyapıyı tarayıp kaynak yeterli ise bu süreç üzerinden ilerletmek gerekmektedir. Tez yazarken danışmanla görüşmemek veya az görüşmek yapılacak hataların en büyükleri arasında görülür. Bunun dışında tez savunma sürecine girmeden önce hazırlıksız şekilde bu prosedürü yerine getirmek önemli bir hata olacaktır. Kısacası yukarıda anlatılanlar önemli hatalar olarak gösterilebilir. Bunun dışında geriye kalanlar ise dilbilgisi hataları format açısından düzensizlik gibi çeşitli basit hatalardır. Tez yazarken bu basit hataları bir şekilde çözüme kavuşturabilirsiniz ancak sistematik olarak işin hemen başında meydana gelmiş bir hatanın sonradan telafisi ya mümkün değildir ya da çok zorludur. Dolayısıyla gerekli altyapıyı taradıktan sonra tez hazırlama işlemlerine başlamak en doğru yaklaşım olacaktır.