Tez Hazırlamada Takım Çalışmasının Önemi
Tezler ya da dönem projeleri genellikle tek kişi tarafından yürütülür. Süreli yayın olarak tabir edilen makalelerde ise bazen birkaç kişinin ve hatta bazı durumlarda on kişinin yayın meydana getirdiğini görüyoruz. Takım çalışmasıyla alakalı akademik araştırmaların önemli bir yeri olduğunu kabul etmekle birlikte on kişinin bir makale yazmasını kabul edilebilir göremiyoruz. Kabaca ifade etmek gerekirse bu kadar kalabalık bir ekip tarafından makale yazılması neticesinde kişi başına bir sayfa dahi makale düşmüyor. Söz konusu bilgiden hareketle takım çalışmasına karşı olduğumuzu düşünmemenizi rica ediyoruz. Bunun tam aksine, birden çok kişiyle yapılacak çalışmaların bilim camiasına daha fazla katkı yapacağını kabul ediyor olmakla birlikte birkaç kişiden fazla ekiple makale yazılmasını önermiyoruz. Tez yazma süreci ile alakalı genellikle tek kişilik çalışmalar yapıldığından dolayı bu konuda takım çalışmasını uygulamak genellikle mümkün olmamaktadır. Bazı durumlarda sadece lisans çalışmalarında birkaç kişilik ekip bir çalışma meydana getirmekte ve takım çalışması ruhuyla tezi yazmaktadır. Bu gibi uygulamaların yüksek lisans veya doktora düzeyinde uygulanabilirliği tartışılabilir durumda olmalıdır. Ancak şu ana dek gözlemlediğimiz üzere doktora tezini birden fazla kişinin yazdığına rastlamadık. Oysa çok özel çalışmalar yapılan bu programda birkaç kişilik ekiple meydana getirilecek tezlerin/projelerin önemli faydalar sunabileceği düşünülmektedir. Örnek vermek gerekirse insan üzerinde etkisi olan bir ilacın araştırılmasıyla alakalı çalışma yapıldığını düşünelim. Bu kişilerden birisi çok iyi düzeyde tez yazımı yapabilirken, bir diğeri ise deneysel aşamalarla alakalı çok iyidir. İkisini bir araya getirmek suretiyle bir çalışma yapılması ve bu ilacın insanlığa sunacağı katkının somut deliller ortaya konulması önemli bir fayda sağlayabilir. Her ne kadar bu tür çalışma sistemi süreli yayınlarda uygulanıyor olsa dahi bize göre tez çalışmalarında da denemeye değer bir durum olarak görülmektedir. Toparlayacak olursak tez hazırlama ve takım çalışması üzerinde durulması gereken konular arasında gösterilebilir. Bununla alakalı nelerle karşılaşılacağı ve gerçek manada verimli olup olmayacağı konusu ise tamamen deneyimleme yoluyla tespit edilebilir. Şu an kesinlikle faydalarıdır veya faydalı olmaz gibi bir yargıda bulunmayı açıkçası doğru bulmuyoruz.
Tez Yazarken Motivasyon
Tez/makale veya dönem projesi meydana getirirken çok yoğun bir çalışma ortaya konulduğundan dolayı insanların sürece karşı bir ilgi duyması beklenir. Bu ilgi kişiden kişiye göre değişkenlik göstermekle birlikte basit veya çok kapsamlı herhangi bir şey olabilir. Tamamen göreceli kavram olduğundan dolayı tez yazarken motivasyon sağlanması amacıyla kendinize hedef koyacağınız bir gerekçe bulunmalıdır. Bu gerekçe etrafında çalışmanızla alakalı tıkandığınız süreçlerde motivasyonunuzu sağlayacak bir şeyler olmalıdır. En azından kendinizi gerçekleştirme yolunda çıktığınız bu adımda öğrendiklerinizin hayatınızın geri kalanında size mutlaka yarar sağlayacağına inanmalı ve tez yazarken motivasyon konusuyla alakalı az veya çok mutlaka bir şeyler yapmalısınız. Kaldı ki bu zaten ortaya somut bir veri koyma şeklinde değil insanın kendini tanıması ve yapacakları ile alakalı bir planı olması şeklinde gerçekleşir. Eğer yeterli motivasyonunuz yoksa dilediğiniz kadar teknik bilginizin olduğu bir konu olsun problem yaşamanız kuvvetle muhtemeldir. Unutmayın ki motivasyonunuz yoksa tez yazma süreci ile alakalı diğer kriterlerin tamamı olumlu olsa dahi sürecin kolaylıkla sona erdirilmesi mümkün olmayacaktır.
Tez Hazırlarken Kaynakça Göstermek
Bildiğiniz üzere akademik yayınlarda bilgiler bir referansa dayandırılmak durumundadır. Dolayısıyla tez hazırlarken kaynakça göstermek bir zorunluluktur. Kişisel tercih olarak değerlendirilmemesi gereken bu konuyla alakalı yeterli kaynak gösterilmediği durumlarda intihal gibi durumlarla karşı karşıya kalınabilir. Bu gibi durumları önleyebilmek adına herhangi bir kaynaktan elde ettiğiniz bilgileri mutlak suretle referansa dayandırmalı ve onun atıflarını eksiksiz olarak vermelisiniz. Ayrıca kaynakça kısmına rastgele kullanılmamış kaynakların eklenmesi ve referansların fazla gösterilmesi çok önemli bir yanlış olur. Bu çerçevede metin içerisindeki kullanılan kaynaklar ve kaynakça kısmındaki künyelerin birbiriyle tutarlı olması ve sayının tam olarak eşit olması beklenir. Kısacası objektif ve dürüst bir şekilde kullanılan kaynakları referanslar listesinde gerektiği şekilde göstermeniz gerekmektedir.
Tez Yazım Eğitimleri
İncelemeye değer olarak gözlemlenen bir diğer konu tez yazım eğitimleri olarak görülmektedir. Öğrencilerin normalde tez yazmak için bilgi edindiği bu derste öğrenmesi gereken bu olgularla alakalı yeterli bilgisinin olmadığı durumlarda tez yazım eğitimleri alması gerekebilir. Bu eğitimler tezin/makalenin nasıl yapılacağı ile alakalı olabileceği gibi istatistik veri analizi, tez formatı düzenleme, referans gösterme düzenleri veya intihalden nasıl kaçınalım gibi konular üzerine olabilir. Tez yazım eğitimleri sınırı tamamen öğrencinin kendisine bağlı olduğundan dolayı işlemlerin ilerletilmesi aşamasında talep edilecek hizmetin türü ilgili kişiye göre belirlenebilir. Konuyla alakalı eğitim aldığınız taktirde doğrudan işlemleri kolaylıkla uygulayabileceğinizi ifade etmemiz mümkün olmayacaktır. Özellikle de istatistik veri analizi gibi yüksek derecede teknik bilgi içeren kısımlarla alakalı eğitim almanız sizi başarıya götürür diyemeyiz. Burada önemli bir bilgi biçimi gerektirdiğinden dolayı tez yazma süreci ile alakalı üstün teknik bilgi gerektiren konulardan uzak durmanızı tavsiye ediyoruz. Elbette tez nasıl hazırlanır konusuyla alakalı hususlarda eğitim almak sizin için önemli katkılar sunabilir ancak fazla teknik detaya girmeden yerine getirebileceğiniz konular özelinde hizmet talebinizde bulunmanızı tavsiye ediyoruz.
Tez Sonrası Akademik Yayın Yapma
Aslında makaleleri/tezleri meydana getirmek ve bunları yayınlamak genellikle tez yazma süreci ile alakalı değildir. Ancak tez sonrası akademik yayın yapma konusuyla inceleme yapılan durumda genellikle öğrencilerin araştırma yaptığı ve bunların mezun olmak adına pek çok üniversitede zorunlu olan akademik yayın yapma konusunda araştırmaya giriştiği anlaşılmaktadır. Çünkü bazı üniversitelerde yüksek lisans veya doktora programlarından mezun olabilmek için tez sonrası akademik yayın yapma koşulu olduğunu biliyoruz. Bu nedenledir ki yapılan araştırmalar genellikle tezden makale üretilmesi şeklinde oluyor. Anlatılan işlemin gerekçesi ise ortaya konulacak iş yükünün en azından %50 civarında azaltmasıdır. Çünkü meydana getirdiğiniz tez çalışması başarılı olduğu taktirde bunlarla alakalı belirli bir bölümü kullanmak ve meydana getireceğiniz bildiri ya da süreli yayının içerisine tezden önemli bir kısmı doğrudan almak şeklinde çalışma yapılır. Böylelikle akademik yayın yapma süreci ile alakalı işlemleri hızlandırmanız mümkündür. Çünkü yüksek lisans düzeyi programdaki bir öğrencinin öncelikli hedefi tezi/projeyi meydana getirip bunu akademik camiada yayınlamak değildir. Bunun tam aksine sistemin zorunlu olarak dayattığı yüksek lisans programında mezun olmak için akademik yayın hazırlama şartını yerine getirmektir. Bu konuyla alakalı ülke genelinde önemli bir adaletsizlikten söz etmek mümkündür. Bize göre tüm üniversitelerde bu ya tamamen kaldırılmalı veyahut her üniversitede akademik yayın yapma şartı getirilmelidir. Çünkü neden bu denli adaletsiz şekilde üniversite diploması alınması mümkün olsun ki? Öncelikle bunun verimli olup olmadığı gözden geçirilmeli ve buna göre nihai karar verilmelidir. Nasıl ki tez hazırlama ve takım çalışması hakkında elde yeterli veri yoksa, bu konuda tam aksine yeterli veri bulunmaktadır. Söz konusu verilerin incelenmesi neticesinde bu konuda her ne karar alınacaksa ülke genelinde uygulanması tavsiye edilmektedir. Eğer böyle olursa öğrenciler ne ile karşılaşacağını bildiğinden dolayı verim artabilir.
