Üniversite Tez Hazırlama ve Tez Kontrol İşlemleri
Lisans, yüksek lisans veya doktora programlarında mezun olmak için öğrencilerin üniversite tez hazırlama ve tez kontrol işlemlerini başarılı şekilde tamamlamaları gerekmektedir. Bu çerçevede meydana getirilecek bilimsel araştırmanızı öncelikle danışmanın istediği şekilde oluşturulması ve başarılı şekilde savunulması gerekir. Elbette savunma aşamasına geçebilmek için de tamamlanmış yüksek lisans tezlerinin tez kontrol işlemleri yapılmalıdır. Aslında bu durum tüm akademik seviyelerde benzer şekilde geçerlidir. Dolayısıyla eğitim gördüğünüz programın kategorisi her ne olursa olsun tez yazma süreci neticesinde gerekli kontrolleri yaptıktan sonra teslim aşamasına geçmelisiniz. Böylelikle olası bir ret alma durumunun önüne geçebilmeniz mümkün olacaktır. Tez kontrol aşamaları açısından bakıldığında öncelikli olarak danışmanın içeriği onaylaması gerekmektedir. Dolayısıyla sizin konunuzla alakalı ve araştırma yönteminizle alakalı her şeyin danışman tarafından onaylanması ve aslında onun tam olarak istediği şekilde hazırlanması icap eder. Elbette bunu sağlayabilmenin yolu son kontrol aşaması değil; henüz konu başlığı belirleme aşamasından itibaren kendisiyle yapılacak görüşmelerde talep ettiği revizyonları dikkate almaktan geçmektedir. Henüz süreç başladığı andan itibaren danışmanla düzenli olarak görüşüp isteklerine dikkate alırsanız teslim zamanı geldiğinde içerik açısından önemli problem yaşamanız beklenmez. En nihayetinde bize göre en zor aşaması ise tezin içeriği ile alakalı uygunluk almaktır. Bunun devamını da ise çalışmanız da intihal olup olmadığı zaten danışman tarafından kontrol edilir. Eğer ki üniversitenin veya enstitünün kabul ettiği maksimum orandan daha fazla intihal varsa bunu düşürmeniz beklenir. Takip eden aşamada ise enstitü tez yazım kılavuzuna göre ilgili dosyanın düzenlenmesi ve bunun tam olarak okulun istediği formatta teslim edilmesi gerekmektedir. Format kontrolü ile alakalı günümüzde üniversitelerin çok fazla detay talep ettiği ve problem durumunda öğrencileri çok fazla uğraştırdığı bilinmektedir. Bununla alakalı enstitülerinin Microsoft Word programında kullanılabilir ve uygulanabilir taleplerde bulunması gerektiğini düşünüyoruz. Buraya kadar anlatılanların her birisini yaptığınız takdirde artık Türkçe dil bilgisi açısından çalışmanızın kontrol edilmesi ile birlikte tez yazma aşaması tamamlanmış demektir. Böylelikle üniversite tezi hazırlama ve tez kontrol işlemleri de sonuçlandırılır ve prosedürler yerine getirilmek suretiyle işlemler sona erdirilir. Tabii ki bu aşamaya gelene dek pek çok inişli çıkışlı olaylar yaşanır. Ama günün sonunda başarıyı elde ettiğinizde bunların hepsini aklınızdan çıkarırsınız.
Tez Konusu Nasıl Belirleme
Aslında basit bir aşama gibi görünüyor olmasına rağmen tez konusu seçimi önemli bir çok zorluktan meydana gelir. Pek çok öğrenci için süreç ciddiye alınmıyor olsa bile bize göre gelecekteki yaşayacağınız her şeyi etkileyeceğinden dolayı tez konusu nasıl belirlenir sorusuna doğru şekilde yanıt vermek ve bu sorunun gerektirdiği işlemleri yerine getirmek son derece verimli çalışmanıza etki edecektir. Bu çerçevede ilk olarak teknik açıdan yeterli bilginizin bulunduğu ve uzmanlaşmak istediğiniz alanlarda tez konusu seçmeniz tavsiye edilir. Özellikle gelecekte kullanmayı planladığınız bilgilerin yer aldığı tez çalışmalarıyla alakalı odaklanmak faydalı olacaktır. Bunun yanında literatürde yeterli kaynak bulunması yine bir o kadar önemlidir. Doktora seviyesini hariç tutacak olursak daha alt akademik seviyelerde sınırlı düzeyde kaynak olan konulardan kesinlikle uzak durmanızı tavsiye edilmektedir. Akademik basamağın sonuncusu olan doktora düzeyinde ise bu kabul edilebilir bir yöntem olabilir çünkü siz bilim camiasına yeni bir çalışma katmak için doktora tezi yazıyor olabilirsiniz. Ancak yüksek lisans veya lisans tezlerinde bilimsel camiaya yeni bir katkı sunmak genellikle çok zor veya mümkün değildir. O halde literatürde yeterli bulunan ve kolaylıkla kaynaklara erişebileceğiniz tez konuları seçmeniz önemlidir. Yukarıda anlatılanları dikkate aldığınız taktirde tez konusu seçim süreci ile alakalı önemli bir eşiği atlamış olacaksınız. Ancak dikkate değer son konu ise danışman öğretim üyesinin uzmanlığının bulunduğu bir konuya odaklanmaktır. Dolayısıyla yukarıdaki anlatılan ve danışmanın uzmanlık alanının kesişimi ile alakalı bir bölgede tez konusu seçmek sizin için en verimli çalışmayı meydana getirmeye katkı sunacaktır. Böylece herkesi için optimum denge sağlanmış olacaktır.
Tez Yazım Takvimi Oluşturma
Bildiğiniz üzere tez öneri formu hazırlamak mutlaka yerine getirilmesi gereken bir süreçtir. Tez öneri formlarında genellikle tez yazım takvimi oluşturma ve yapılacak işlemlerin tarihleriyle birlikte ne zaman, ne şekilde yerine getirileceği ortaya konulmaktadır. Ancak genellikle oraya rastgele ve plansız şekilde tarihler yazılır ve tamamen prosedür yerine getirmek amacıyla bu işlem gerçekleştirilir. Oysa bu ciddi bir hata olacak ve insanların tez yazma aşamasında doğru bir plan meydana getirememesine sebep olacaktır. Bu gibi durumları ortadan kaldırma ve maksimum verimle çalışma yapabilmek adına tez yazım takvimi oluşturma düşündüğünüzden çok daha fazla önemlidir. Elbette bu takvimdeki işlemlerin ne kadar süreceği ile alakalı yaklaşık dahi olsa ve fikriniz olması gerekir. Tabii ki fikir sağlayabilmenin yolu ise tez yazma süreci ile alakalı temel bilgilere hakim olmaktan geçer. Yapacağınız araştırmalar ve danışmanla gerçekleştireceğiniz görüşmeler neticesinde tez yazma aşaması ile alakalı işlemlerin ne tür bir yük getireceği ve ne kadar zaman alacağı konusunda bilgi sahibi olunuz. Devamında ise tarihleriyle birlikte bu işlemlerin ne zaman tamamlanacağını öngördüğünüzü yazılı olarak kayıt altına alınız. Tez yazma aşamasına geçtiğinizde ise zaman içerisinde bu kontrol listesini gözden geçirip tarihlere uymaya gayret gösteriniz. Elbette bazı zamanlarda erken bitirmek, bazılarının ise gecikme gibi durumları söz konusu olabilir. Ancak çalışma takviminiz bulunduğu taktirde ana anahtarıyla bu sürece bağlı kalmak suretiyle tez hazırlama aşamasını başarılı şekilde bitirmeniz mümkündür. Aksi taktirde rüzgâr sizi nereye savurursa oraya doğru yönlendireceğinden dolayı tez yazma sürecini verimli şekilde sonuçlandırmanız pek mümkün olmayacaktır.
Tez Yazımında Sık Yapılan Hatalar
Bilimsel araştırma yöntemleri hakkında öğrencilere yeterli düzeyde bilgileri zannediyoruz bir şekilde ulaştıramıyoruz. Elbette burada öğrencinin kendisinden kaynaklı sebepler bulunmaktadır. Ancak bize göre tez yazımında sık yapılan hatalar başta olmak üzere süreçle alakalı bilgilendirmeyi sistem olarak yanlış ortaya koyduğumuz su götürmez bir gerçektir. Dolayısıyla da öğrenciler bir yana sistemin kendisi tez yazma ile alakalı problemlerin ortaya çıkmasında son derece etkilidir. Bunları önleyebilmek adına ilk ve en önemli husus doğru bir konu üzerinde çalışmak ve doğru bir danışman öğretim üyesi ile süreci yürütmektir. Bu iki kriteri sağladığınız taktirde problemlerin çok büyük kısmını ortadan kaldırmış olacaksınız. Devamında ise konu seçim süreci ile alakalı araştırmanızın yöntemini hem bilimsel çalışmanıza uygun şekilde tasarlamalı hem de kolayca veriye ulaşabileceğiniz şekilde dizayn etmelisiniz. Ayrıca akademik çalışmaların kesinlikle tek seferde bitmemesi gerektiğini önemle vurgulamak istiyoruz. Dolayısıyla da danışmanınızla çok kez görüşmek suretiyle her adımda yaptıklarınızı kendisinin onayına sununuz. Böylelikle ileride karşılaşılacak büyük revizyonların önüne geçecek ve küçük küçük ama kontrollü şekilde adımları atmanız mümkün olacaktır. Ayrıca tez yazım süreci ile alakalı tüm bilgilerin kayıt altına alınması ve elde edilen bulguların arşivlenmesi çok önemlidir. Bilgilerin kayıt altına alınması maliyetsiz veya çok az maliyetlidir. Aksi bir durumda ise emin olunuz belki de bir yıllık emeğiniz yok olacaktır. Böyle bir şey yaşamak istemiyorsanız bilgileri birkaç yere kayıt etmeniz gerekir.
