Yüksek Lisans Tez Savunması Nasıl Yapılır?
Her adımda tam bitti derken tekrar ek bir prosedürün çıktığı aşama muhtemeldir ki eğitim hayatıdır. Gözlemlediğimiz üzere öğrenciler üniversitelerdeki prosedürlerle alakalı sınırlı bilgiye sahiptir. Pek çoğu yüksek lisans tez savunması nasıl yapılır? Sorusuna tatmin edici bir yanıt veremiyor. Normalde böyle olması kabul edilebilir bir durum değildir. Ancak tüm odak tezin yazılmasına verildiğinden dolayı yüksek lisans tez savunması nasıl yapılır? Konusu ancak süreç başladığında düşünülmeye başlanır. Anlatılan problemi görmüş olduğumuzdan dolayı, çözüme yönelik olarak bazı konulara hakim olmanız gerektiğini düşünüyoruz. Bunun için süreçle ilgili olduğuna inandığımız konularla alakalı farklı başlıklarda bilgiler vereceğiz.
Yüksek Lisans Tez Yazım Kuralları
Akademik seviyesi her ne olursa olsun yüksek lisans tez yazım kuralları hiçbir durumda değişmez. Dolayısıyla lisans tezi veya doktora tezi ya da en yaygın biçimde kullanılmakta olan yüksek lisans tezi hazırlama sürecinde sizden beklenenler genellikle aynıdır. Elbette her akademik düzeyin kendisine göre zorluğu veya beklentileri bulunduğundan dolayı farklı prosedürlere yönelmek mümkün olabilir. Anlatılanlara rağmen, tez yazım kuralları açısından durum değerlendirildiğinde emin olunuz her zaman için aynı prosedürler takip edilmelidir. Yüksek lisans tez yazım kuralları denildiğinde öncelikli olarak akademik ve format düzeni ile alakalı iki ana kategori olduğunu bilmeniz gerekir. Format düzeni yani tez dizgi denilen işlem her üniversiteye ve hatta enstitüye göre değişkenlik gösterir. Dolayısıyla bu konuda yapılacaklar basittir; eğitim gördüğünüz programın bağlı olduğu enstitünün yazım kılavuzuna göre format düzenine uymalısınız. Bunun için tez yazım kılavuzuna ihtiyacınız olur ve genellikle enstitünüz web sayfasında bu doküman yer alır. Formatla alakalı işlemler somut ve net biçimde ortaya konulmuş olduğundan dolayı bu konu üzerinde fazla yorum yapmaya gerek görmüyoruz. Ancak akademik ilke ve etik açısından tez yazım kuralları gözlemlediğinde yine benzer şekilde durum net olmasına rağmen görecilik kavramı fazlaca devreye girmektedir. Böyle bir durumda öğrencinin odak noktası süreci birlikte yürütmekte olduğu danışman öğretim üyesi olmalıdır. İntihal yapmamak, özgün çalışma oluşturmak veya kaynaklardan ne şekilde alıntı yapılacağı ile alakalı durumu danışmanla görüşmek suretiyle öğrenebilirsiniz. Bu adımlarla alakalı referans gösterilen tüm bilgilerin metin içerisinde ortaya konulması ve bunların tam manasıyla kaynakçada belirtilmesi gerekir. Ayrıca birisinin eserini alıp komple olarak ondan faydalanmak ve büyük oranda onu çalışmamıza entegre etmek yanlış bir yaklaşım olacaktır. Dolayısıyla etik kurallar açısından durumu değerlendirmek ve ona uygun şekilde referansları ortaya koymak gerekir. Tüm anlatılanları dikkate alırsanız yüksek lisans tez savunması nasıl yapılır? Konusuyla alakalı alt yapıyı oluşturdunuz demektir. Açıkçası akademik tez yazım kuralları için tek bir kelime sizin için yeterlidir: Dürüstlük. Dürüstlük konusunda elde ettiğiniz bilgileri referans gösterir ve bunları somut şekilde olması gerektiği gibi ortaya koyarsanız bir sorun yaşamazsınız. Oysa elde edilen bilgileri değiştirmek veya kaynakları farklı şekilde ifade etmek dürüstlükle bağdaşmayacağından dolayı akademik felsefe açısından yaptığınız kabul edilemez. Kısacası akademik kurallar dürüstlük ilkesi etrafında yönlendirilirse önemli bir problem yaşamınız mümkün değildir.
Yüksek Lisans Tez Danışmanlığı Ücretleri
İnsanoğlu bir yola girdiğinde öncelikle yüksek motivasyon ve heyecanla süreci tamamlama gayreti içerisine girer. Eğitim hayatında durum benzer şekilde ilerler. Lisans veya yüksek lisans programlarında başlangıçta derslere yüksek bir motivasyonla giren öğrenci, biraz çalıştığı taktirde yüksek notlar alabilir. Takip eden aşamada ise son anlara gelirken motivasyonum düştüğü görülür. Motivasyonun düşmesine paralel olarak karşınıza çıkan tez yazma sürecinde ne yapılacağı noktasında kafası karışan öğrenci zaten düşük motivasyonu bulunması nedeniyle ne yapacağını bilemeyebilir. Anlatılan şekilde yaşanan olayların pek çoğu yüksek lisans tez danışmanlığı ücretleri araştırmasıyla son bulunur. Sahiden de öğrencilerin pek çoğu problem yaşadığı anlarda alternatif arayışlara girer. Bu alternatiflerin ilk aklına geleni yüksek lisans tez danışmanlığı ücretleri hakkında incelemeler yapmak ve devamında ise işlemlerin kısmi olarak bir başkasına delege edilmesi durumu ortaya çıkar. Bilimsel açıdan öğrencinin her aşamayı kendisi yerine getirmesi gerekmektedir. Ancak uygulama açısından bakıldığında ise zaman zaman bunun mümkün olmadığı ve her bireyin kendisine göre farklı nedenleri olmakla birlikte, tez yazma aşamasında destek almak istediği görülmektedir. Bazı danışmanlar gerçekten yüksek düzeyde ilgilidir ve öğrencisinin sürece karşı motivasyonu sağlamak için elinden gelenin fazlasını yapmaktadır. Hatta yüksek lisans tez savunması nasıl yapılır? Noktasını sen düşünme, gerekli yönlendirmeleri yapacağım diyen danışmanlar vardır. Doğaldır ki böyle bir danışmanlığa çalışmaya başlıyorsanız sizin için önemli faydalar söz konusudur. Danışmandan alacağınız destekle birlikte aşamaları bir şekilde yerine getirmeniz mümkün olacak ve böylelikle alternatifleri düşünmeyeceksiniz. Maalesef ki belirtilen şekilde danışmanların sayısı çok az olduğundan dolayı genellikle öğrencinin motivasyonunu kırma yoluna gitmektedirler. Kendileri zaten bu şekilde öğrendiklerinden dolayı öğrencilerin doğru şekilde yönlendirilmesini yapamamakta ve en nihayetinde ise öğrencinin tez danışmanlığı ücretleri hakkında araştırma yapmasına sebep olmaktadırlar. Tabii ki öğrencinin kendisi de bu sürecin anlatılan hale gelmesinin temel nedenleri arasındadır. Kısacası çeşitli gerekçelerle akademik çalışmalarla alakalı prosedürlerin bir başkasına delege edilmesi mümkündür.
Tez Yazım Sonunda Savunma Süreci
Dersler bir şekilde tamamlanıyor ancak tez yazım sonunda savunma süreci öğrenciler için son derece sancılı şekilde ilerlemektedir. Her ne kadar ortalama üstü bir öğrenci olsanız dahi tez yazım sonunda, savunma süreci geldiğinde ipler sizin elinizde olmadığından dolayı danışmanın performansı ve size karşı göstereceği ilgi temel belirleyiciler arasında gösterilebilir. Çünkü sizin mükemmel bir akademik çalışma meydana getirmeniz danışmanın bunu doğrudan onaylayacağı manasına gelmiyor. Bu sebepledir ki tez yazım süreci birçok belirsizlik içerir ve aslında ders sürecinden farklı şekilde ilerler. Öncelikli olarak süreç içerisinde danışmana iyi tanımalı ve onun neler talep edebileceğini idrak etmeniz gerekir. Böylelikle kendisinden alacağınız geribildirim neticesinde tez yazım süreci doğru şekilde rayına oturacaktır. Konuyla alakalı atılacak adımlardan ilki doğru bir danışmanla çalışmak olmalıdır. Eğer doğru danışman tercihinde bulun duysanız artık tez hazırlama aşamasında ilerlemeye başlayabilir ve öncelikle konu belirleme ve tez öneri formu oluşturma işlemlerini başlatabilirsiniz. Yasal olarak yerine getirilmesi gereken bu süreçlerde hazırlanan belgeleri, ilgili birime teslim ettikten sonra artık literatür taraması ve veri toplama aşamasına geçmeniz mümkündür. Literatürü tararken konunuzla ilişkili olan yerli ve yabancı kaynakların pek çoğuna ulaşmanız size önemli katkı sağlayacaktır. Bu genel manada zorlu gibi görünüyor ise ortalama bir tez için 100 – 150 adet kaynak okumak yeterli olacaktır. Gözünüzde büyütmeyin, çünkü zaman içerisinde yaydığınız takdirde bu kaynakları okumak sizin için son derece kolay olacaktır. Ayrıca elde ettiğiniz kaynağın her bir sayfasını değil; doğrudan sizinle ilişkili olduğunu düşündüğünüz kısımlarını okumanız önemli bir verimlilik katkısı sunacaktır. Araştırmanın yöntemi yani metodoloji dediğimiz kısım ise herhangi bir tez çalışmasının önemli odak noktasını meydana getirir. Dolayısıyla araştırmanın yöntemini doğru şekilde organize etmeli ve kendiniz için en doğru olan nitel veya nicel yöntemi tercih etmelisiniz. Danışman onayı neticesinde veri toplama sürecine geçebilir ve siz literatür ile uğraşırken bir yandan verilerin hazırlanmasını beklersiniz. Takip edeceğiniz aşamada ise seçtiğiniz bilimsel yöntem doğrultusunda analizleri yerine getirip bulgular bölümünü oluşturabilirsiniz. Son aşamaya yaklaşırken artık literatür ve araştırmanın metodolojisi bölümünü birleştirir ve tartışma sonuç ve özet yazmak suretiyle tez yazma sürecini tamamlayabilirsiniz. İşte şimdi yüksek lisans tez savunması nasıl yapılır? Sorusuna odaklanmalı ve tüm bilgileri elde etmelisiniz. Tez yazım sonunda savunma süreci bu şekil ilerletildiği taktirde ve ortalama birkaç haftalık süreçlerde düzenli olarak danışmanla görüşüldüğü sürece sizin için gözünüzde büyüttüğünüz kadar bir problem teşkil etmeyecektir. Ancak danışman sürece dahil edilmez ve kendi başınıza ilerleme yaparsanız, yaptığınız ilerlemeler bazı durumlarda boşa gidebilir. Bu nedenledir ki herhangi bir akademik seviyedeki tez hazırlama işlemleri mutlak suretle danışman hocayla koordine olacak şekilde yürütülmelidir.
