Proje Tez Danışmanlık Süreci: Çok Bilinmeyen Konular
Ortaya konulan bilgiler genellikle bilimsel çalışmalarda yapılması gerekenlerle alakalı temel teknik detaylardır. Bu kez konuyu farklı şekilde ele almak suretiyle proje tez danışmanlık süreci: çok bilinmeyen konular hakkında bazı bilgileri ilgili taraflara aktarmak istiyoruz. Açıkçası tez yazma süreci ile alakalı düzenli olarak bilgilendirme akışı yapılıyor olmakla birlikte öğrencilerin küçük detaylar arasında boğulması engellenmektedir. Ancak bu bilgiden hareketle küçük detayların önemsiz olduğu sonucu çıkarılmamalıdır. Elbette özgün bir çalışma meydana getirilmesi, danışman eleştirilerinin yerine getirilmesi, doğru bir konu başlığı seçilmesi ve buna uygun araştırma yöntemi tercih edilmesi gibi bilimsel araştırmaların temel dayanaklarının üzerinde önemle durmak gerekiyor. Ancak bunlara ek olarak yazım formatı ile alakalı üniversitemizin bir şablonu bulunduğu durumda bu şablon üzerinden tez yazım sürecine başlamak basit ancak çok önemli bir detaydır. Bunun yanında sürecin hemen başında tez format düzenlemeyle alakalı Microsoft Word üzerinde yapacağınız değişikliklerle uzun vadede yüzlerce aşağıda tek tek yapacağınız işlemleri kolayca bertaraf etmeniz mümkündür. Çünkü dosya boşken şablon anahtarı ile oluşturulursa ileride tez format düzenleme konusuyla alakalı sorun yaşamazsınız. Diğer taraftan genellikle gözden kaçırılan bir diğer husus ise danışmanın daha önce onaylamış olduğu tez konularına yakın bir çalışma yapmaktır. Özellikle danışmanın uzmanlığı bulunmayan konulardan uzak durmalı ve bunun neticesinde süreci kolay şekilde tamamlamayı hedeflemişsiniz. Ayrıca Türkçe literatürün yeterli olmadığı ve ağırlıklı olarak yabancı literatürde kaynak bulunan konulardan da benzer şekilde uzak durulması gerekir. Diğer taraftan istatistik veri analizi yapacak kişiler için analiz yöntemi ile alakalı durumu sürecin başında tespit etmek önemlidir. Örnek vermek gerekirse bir yazılım aracılığıyla nitel analiz yapmanız bekleniyor ve siz bunu kullanmayı bilmiyorsanız araştırma yöntemimizi değiştirmeniz tavsiye edilir. Kısacası basit ancak önemli detaylar tez yazma süreci ile alakalı ortaya koyacağınız emeği önemli düzeyde etkiler.
Dönem Projesi Konusu Nasıl Seçilir?
Dönem projesi veya tez olması önemli olmaksızın konu seçimi sürecinde izlenecek prosedürler benzer şekildedir. Öncelikli olarak kendinizin bir düşüncesi olmalı ve bu düşünceleri kabataslak ortaya koymalısınız. Elbette sizin düşüncenizin olması dönem projesi konusu nasıl seçilir konusu önemli bir ölçüde olmakla birlikte bir o kadar önemli olan danışmanın ne düşündüğüdür. Dolayısıyla da danışman öğretim üyesinin sizin aklınızdakilere yakın bir düşünce yapısı içerisinde olması önemli bir avantajdır. Tersi durumda ise danışmanla henüz yolun başında ters düşmek doğru bir şey değildir. Dolayısıyla da siz danışmana biraz daha yaklaşmalı ve mevcut durumda aklınızdaki konuyla alakalı durum hakkında biraz esnememeniz gerekmektedir. Bunun yanında her daim vurguladığımız üzere hayatınızın geri kalanında kullanılması mümkün bazen alanlarla alakalı tez veya dönem projesi konusu belirlemek sizin için önemli fayda sağlar. Burada tek seferde konuyu seçip işlemleri tamamlamayı düşünmek yerine detaylı bir ön araştırma yapmak suretiyle danışmanla görüşmek size önemli fayda sağlar. Bazı durumlarda danışman öğretim üyeleri konu seçimini tamamen öğrenciye bırakırken bazı durumlarda ise sadece kendi istediği konular üzerine çalışılmasını dayatmaktadır. Dolayısıyla yalnızca bu durum dahi dönem projesi konusu belirleme sürecini doğrudan etkileyecektir.
Dönem Projesi Değerlendirme Kriterleri Nelerdir?
Tezsiz yüksek lisans programlarında dönem projesi hazırlandığını hepimiz biliyoruz. Tez gibi bir yapıda olmasına rağmen genellikle pek çok üniversitede dönem projesi savunma süreci olmadığından dolayı dönem projesi değerlendirme kriterleri nelerdir? Açıkçası bu konuyla alakalı yaptığımız araştırmalarda genellikle pek bilgi elde edemedik. Bu bilgiden hareketle bazı üniversiteler istisna olmak üzere genellikle danışman öğretim üyesinin inisiyatifinde dönem projesinin değerlendirildiği ve devamında başarılı ya da başarısız sayıldığı gözlemlenmektedir. Bu çerçevede dönem projesi yazım sürecinde danışmanın önemi en az tez kadardır.
Tez Hazırlamanın Zorlukları
Emek olmadan herhangi bir faaliyet alanında ortalama üzeri nitelikte bir çalışma veya ürün meydana getirilmesi mümkün olmaz. Konu tez hazırlamanın zorlukları olduğunda ise insanlar yapay zeka araçları veya başkalarının eserlerini kopyalamak suretiyle tez yazma sürecinin tamamlamak istemektedir. Açıkça ifade etmek gerekirse böyle bir şey pratikte mümkün değildir çünkü akademik çalışmalarla alakalı belirli bir emek ortaya koymak gerektiği aşikardır. Kısacası tez hazırlamanın zorlukları açısından olaya bakmak yerine bunun karşılığında neler kazanabileceğinizle alakalı durumu değerlendirmenizi tavsiye ediyoruz. Böylelikle yapılacak işlemler neticesinde tez hazırlama işlemleri zorlukları sizi biraz yıpratacak olmakla birlikte emin olun sonrasında elde edecekleriniz çok daha fazlasıdır. Bu çerçevede tez hazırlamanın zorlukları konusuyla alakalı yaşayacaklarınızı doğal kabul etmelisiniz. Emin olunuz bu işlemlerin sonunda faydalı şekilde süreçten çıkan siz olacaksınız.
Tez Yazımında Finansal Destek
Bilimsel araştırmalar genellikle maddi çıkar elde edilmeyen kategoride yer alır. Bazı durumlarda önemli maliyetlere katlanmak gerekir ki bunlar bilimsel araştırmanın meydana getirilmesi sebebiyle karşılaşılan ücretlerdir. Genellikle araştırmanın yöntemi kısmı bilim insanları için daha maliyetlidir. Sonuçta literatürle alakalı çalışmalar yaparken ciddi bir zaman ayırıyor olsanız dahi zaten bu işlemleri kendiniz yapacağınızdan dolayı herhangi bir maddi ihtiyaç söz konusu olmaz. Ayrıca bazı durumlarda çok özel bilimsel deneylerin yapılması gerekir ve bunların tez yazımında finansal destek kullanılmadan meydana getirilmesi genellikle mümkün olmaz. Pek çoğunuz dikkat etmiştir ki tezlerin iç kapağı olarak ifade edilen kısımlarında finansal bir destek alındı ise bunu bir teşekkür mahiyetinde not yazılması gerekir. Pek çok öğrenci için bu not bir anlam ifade etmiyor olsa da konuyla ilgili yeterli bilgisi olan olanlar durumu rahatlıkla idrak edebilir. Söz konusu notlarla alakalı durumu açıklamak gerekirse yaptığınız bilimsel araştırma içerisinde eğer finansal herhangi bir destek aldıysanız bunu ifade etmeniz gerekir. Çok yeni ve güncel araştırmalarla alakalı genellikle bu tür finansal destekler olur ve ortaya çıkan maddi yükü omuzlamak adına size bazı kurumlar finansal destek sağlarlar. Eğer bilim camiasına ve insanlığa önemli katkı sunacak bir çalışma olacağını düşünüyorsanız süreçle alakalı enstitünüzdeki yasal prosedürleri takip etmek suretiyle bu tür desteklerden faydalanabilirsiniz. Tez yazma süreci ile alakalı finansal destek konuları üniversiteler arasında farklılık gösterdiğinden dolayı bu tür bir çalışma yapacaksanız kendi okulunuzda bilgi almanız en doğru seçenek olacaktır.
Tez Savunma Sunumu Nasıl Yapılır?
Bir şekilde tez yazma sürecini tamamladınız ancak üzülerek söylemek istiyoruz ki henüz her şey bitmedi. Bildiğiniz üzere tezlerin savunma süreci bulunmakta ve yüksek lisans tezleri için üç, doktora düzeyi programlar için beş jüri üyesi karşısında tezin savunulması gerekir. Karşınızdaki jüri üyelerine ikna edemezsiniz bin bir emekle meydana getirdiğiniz tez çalışmalarınızın başarılı olarak kabul edilmesi mümkün olmayacaktır. Bu çerçevede etkili şekilde çalışmanızı karşı tarafa anlatabilmek adına doğru şekilde tez savunması yapmanız gerekir. Tez savunmaları genellikle sunum şeklinde araştırmacının karşı tarafı ikna etmesi yöntemine dayanır. O halde tez savunma sunumu nasıl yapılır? Konuyla alakalı yeterli bilgilendirme ile karşılaşmasak bile yapılacak işlemler basittir. Microsoft PowerPoint programında tezinizle alakalı kısa ve öz şekilde bir sunum hazırlamalı ve bu sunuyu karşı tarafa güzel şekilde anlatmalısınız. Elbette sunum dosyası hazırlamak tek başına yeterli olmayacaktır. Çünkü jüri üyelerinden gelecek sorulara karşı, onları ikna edebilecek şekilde yanıtlamanız en az bu süreç kadar önemlidir. Sunum hazırlarken hangi konulara odaklanılması gerektiği ile alakalı bilgi verilmesi gerekirse birkaç cümle ile literatürün özetlenmesi ve hipotezlerin ortaya konulması gerekir. Devamında ise ağırlıklı olarak araştırmanın yöntemi yani metodoloji kısmı ile alakalı bilgiler paylaşılır ve tez savunma sunusunda genellikle bunlara yer verilir. Ayrıca elde edilen sonuçlar ve önerilerle alakalı bilgiler, tez savunma sunumunda önemli yer tutar. Anlatılanları dikkate almak suretiyle bir sunum hazırlar ve size yöneltilen soruları güzel şekilde yanıtlarsanız tez yazma süreci ile alakalı başarılı şekilde işlemleri tamamlamanız mümkündür.
