Tez Proje Danışmanlık ve Savunma Prosedürleri
Öğrenciler binbir zahmetle meydana getirdikleri tez yazma aşamasını tamamladıklarında her şeyin bittiğini zannederler. Açıkçası mükemmel bir bilimsel araştırma meydana getirip sistemin herhangi bir noktasında açık bırakmadıysanız bu düşünce yapısı doğru olabilir. Ancak tez proje danışmanlık ve savunma prosedürleri konusuyla alakalı bilgileri inceleyeceğimiz bu kısımda göreceğiniz üzere eğer ki siz de savunma aşamasında doğru şekilde yapamazsanız binbir zahmetle meydana getirdiğiniz bilimsel araştırmanın sonu hüsran olabilir. Elbette danışmanla düzenli şekilde görüşme yaptınız ve kendisinin eleştirilerini yerine getirdiyseniz, teslim zamanı geldiğinde inanılmaz büyük problemler yaşamanız beklenmez. Ancak çok nadir görülüyor olsa dahi süreci tamamen kendisine göre yönlendirmiş olsa dahi bile danışmanlar savunma sürecinde adeta suspus olmaktadırlar. Bunun neticesinde ise siz o güne dek tamamen danışmanın görüşlerine göre yürüttüğünüz tez çalışmanızı diğer jüriye karşı savunamaz durumda olursunuz. Daha doğru ifadeyle siz dilediğiniz kadar savunun danışman sizin arkanızda durup “ben bunu istediğim için yaptı” demezse kendi başınıza çalışma yapmış muamelesi görürsünüz. Böyle bir durumda tez proje danışmanlık ve savunma prosedürleri hakkında bilgi alıp ona göre hareket etmeniz sizi başarıya götürecek kriterler arasında gösterilebilir. Dolayısıyla anlatılanlardan tahmin edeceğiniz üzere tez savunması aşamasında da yine benzer şekilde danışmanı öğretim üyesinin etkisi çok yüksektir. Peki doğru bir tez savunma aşaması nasıl gerçekleştirilir? Ülkemiz Türkiye’de kabul görmüş yaygın bir anlayışa göre meydana getirilecek tez savunma sürecinde öncelikli olarak Microsoft PowerPoint sunusu hazırlanır. Bu sonu genellikle on ile yirmi dakikalık bir çalışma olur ve tez gibi yoğun literatür bilgisi ortaya konulmaz. Bunun yerine birkaç cümlelik literatür kısmı ve devamında ise ağırlıklı olarak araştırmanın yöntemiyle sonuçlar ve öneriler üzerine bilgiler paylaşılır. Ayrıca PowerPoint konusunu danışman ve jüri üyeleri karşısında açıp okumak doğru bir davranış olmayacaktır. Orada yazacak birkaç cümleden hareketle siz karşı tarafı ikna edecek şekilde tezinizi ve hipotezlerinizi savunmak durumundasınız. Ancak böyle olduğu taktirde tez savunma süreci ile alakalı başarılı şekilde süreci tamamlamanız mı mümkün olabilir. Siz sunumunuzu tamamladıktan sonra jüri heyeti size çeşitli sorular yöneltecektir. Genellikle soru cevap aşaması olarak tabir edilen bu kısımda jüri heyetinin sizi sıkıştırmak amacıyla sorduğu sorulara teknik olarak onları tatmin edecek şekilde yanıt vermeniz gerekmektedir. Eğer jüri heyetini ikna edemezsiniz tezinizin içeriği ile alakalı herhangi bir problem olmasa dahi tez düzenleme veya çalışmanızın reddedilmesi gibi durumlarla karşı karşıya kalabilirsiniz. Anlatılan sebepledir ki meydana getirdiğiniz tez çalışmalarının her bir zerresine hakim olmalı ve konuyla alakalı gelen sorulara doğru ve ikna edici şekilde yanıt vermelisiniz. Ancak bu şekilde bir çalışma yaptığınız takdirde tezin savunulması ve başarılı şekilde onaylanması mümkün olabilir.
Tez Danışmanı Nasıl Seçilir?
Danışman olarak tabir ettiğimiz kavrama bakıldığında öğrenciye rehberlik etme ve ona yol gösterici bilgelik yapma gibi nitelikleri içermelidir. Bu sebeple üniversitelerin tüm akademik seviyelerinde tez hazırlama aşaması geldiğinde size bir danışman atanması suretiyle neler yapacağınız hakkında daha doğru bilgileri elde etmeniz amaçlanır. Tez yazma aşamasının hemen hemen tüm sürecini etkileyecek danışmanın yapılacak doğru değerlendirme neticesinde tercih edilmesi son derece önemlidir. Anlatılanlardan hareketle doğru tez danışmanı nasıl seçilir? Açıkçası bu konuyla alakalı yapılabilecek bazı işlemler bulunduğu gibi tamamen danışmanın kapalı kutu olması nedeniyle belirsiz işlemler sonrasında neyle karşılaşacağınızı tahmin etmeniz mümkün olmayabilir. Çünkü danışmanla oturup yazılı bir anlaşma yapabilmeniz mümkün olmadığından dolayı tamamen insani değerler açısından kendisine güvenmek durumundasınız. Tez danışmanı seçme aşamasının nasıl olacağı ile ilgili bilgi verilecek olursa genellikle tez yazma aşamasına gelen öğrencilerin bir listesi yayınlanır. Bunların enstitü ya da fakültede istenen tarihe dek hangi danışmanlarla çalışmak istedikleri birkaç alternatifle birlikte dilekçe şeklinde kabul edilebilir. Enstitülerin topladığı bu bilgileri incelemesi ve mümkün olduğu taktirde herkesin istediği danışmana atamasıyla süreç son bulunur. Ancak genellikle belirli kişiler üzerinde danışmanlık yapması sebebiyle yoğunlaşmalar olacağından dolayı bazı kişilere istemediği danışmanlar atanabilir. Sonuçta 100 kişilik bir öğrenci grubu olduğunu varsayarsak herkesin de birkaç danışmanı istediği düşünülürse geriye kalan iki danışman boş kalacak değildir. Bu sebepledir ki şanssız kategoride yer alıyorsanız diğer danışmanlara atanmanız ve istemediğiniz bir kişiyle tez yazma sürecini tamamlamanız mümkün olabilir. Bu konuda eğer şanslıysanız pek çok öğrenci arkadaşınız danışman atanması sürecini kaçırır ve dilekçe yazmazsa siz istediğiniz kişiye atanma açısından daha şanslı olarak görülebilirsiniz.
Tez Danışmanı İle İletişim
Yapılan bilgilendirme yayınlarında insanlar danışmanla alakalı gereksiz fazla bilgi verdiğimizi iddia etmektedir. Oysa bu çok yanlış bir düşüncedir. Çünkü tez danışmanı ile iletişim başta olmak üzere danışmanın yapacağı tüm hareketler ve isteyeceği tüm talepler sizin ortaya koyacağınız emek başta olmak üzere, tez yazma süreci ile alakalı yaşayacağınız hemen hemen her şeyi etkilemektedir. Bu sebepledir ki doğru bir danışman seçimi emin olun tez yazan kişi olarak sizden çok daha önemlidir. Anlatılan bilgilerden hareketle tez danışmanı ile iletişim sıkı bir şekilde kurulmalı, kendisiyle seviyeli bir iş ilişkisi içerisine girmelidir. Tez yazma sürecini bir iş olarak görmeli ve karşı tarafın talep ve beklentilerini karşılayacak şekilde tez hazırlama aşamasının tamamlanması önerilmektedir. Bu şekilde yapıldığı taktirde tez danışman ile çalışmak bir zevk olacak ve karşılıklı beklentilerin somut olarak anlaşılması neticesinde sizin hiyerarşinin daha alt basamağında yer alan kişi olarak danışmanın isteklerini yerine getirmeniz beklenecektir. Böylelikle tez yazma aşamasında asgari problemle karşılaşacak ve başarılı şekilde işlemleri tamamlamak için ilerlemeye devam edeceksiniz.
Tez Yazarken Veri Gizliliği
Geride kalan yıllarda kişisel verileri koruma kanunu çıkmıştır. Hayatımızın her noktasında şirketlerin ya da bireylerin işlediği kişisel verileri, yasalara uygun şekilde verilerin korunmasını gerektirir. Verilerin korunması bir yana gizliliği konusuna da önemle dikkat edilmeli ve insanların bilgilerini gizli şekilde ilgili kişi ya da kurumlar saklamak durumundadır. Konu akademik çalışmalar olunca hayatın diğer kısımlarında olduğu gibi durum benzerlik gösterir. Bu sebepledir ki öğrenci olarak sizin tez yazarken veri gizliliği konusunda dikkat etmeniz ve insanların kişisel bilgilerine korumanız gerekir. Pek çok bilimsel araştırmada kişisel veriler gerekmiyor olsa da başta anket çalışmaları olmak üzere insan üzerinde yapılan incelemelerde tez yazarken veri gizliliği konusunda dikkatli olmak gerekir. Bu çerçevede kesinlikle halka açık platformlarda bu verilerin paylaşılmaması gerekir. Bizim önerimiz anket veri analizi yapılacak bir çalışmanız varsa tez yazarken meydana getireceğiniz anketlerde kesinlikle kişisel veri talep etmeyiniz. Özellikle isim, imza ya da telefon numarası gibi bilgilerin talep edilmesi insanların anketleri olan ilgisini azaltmaktadır. Ayrıca bu tür bilgilerin paylaşıldığı durumlarda insanlar sorulara gerçekçi yanıt vermekten kaçınacaktır. Sonuç itibari ile kendisiyle eşleşen bilgilerin ortaya çıkmasını istemeyecektir. Bu durumu son derece doğal karşılıyoruz çünkü, şahsımız adına biz de kişisel verilerimizin ortaya çıkmasını hiçbir durumda istemeyiz. Dolayısıyla da anket gibi çalışmalarda kesinlikle yukarıda bahsedilen şekilde bilgilerin talep edilmemesi gerekmektedir. Aynı şekilde insanların adres bilgileri, e-posta adresleri ya da işle ilgili konularla alakalı bilgileri hiçbir durumda talep edememelidir. Yapılacak bilimsel araştırmalar anonim şekilde ortaya konulmalı ve buna göre sadece bilimsel aşamaların tekniği ile alakalı gerekli bilgiler toplanmalıdır.
