Tez Sunumu Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?
Tezsiz programlar farklı değerlendiriliyor olmasına rağmen eğer, tezli eğitim veren üniversite bölümlerinde eğitim hayatınıza devam ediyorsanız tez için sunum hazırlama noktasında işlem yapmanız kaçınılmazdır. Çünkü danışmanın ‘’başarılı’’ olarak nitelendirdiği tezler için süreç sona ermiyor. Devamında savunma aşamasında kullanmak üzere tez için sunum hazırlama işlemini tamamlamak ve jüri heyetine karşı savunma yapılması gerekir. Ancak bu şekilde mezun olmanın önündeki engellerin tamamı ortadan kaldırılabilir. Bahsi geçen aşamaya doğru şekilde girmek adına tez için sunum hazırlama kurallarına dikkat etmek gerekir. Şimdi konuyla ilişkisi olduğuna inandığımız farklı ilgi alanlarına geçelim. Aşağıda farklı başlıklarda bilgiler vereceğiz.
Tez Hazırlama ve Geleceğin Trendleri
Pek çok bilgilendirme yayınlarında ortaya konulduğu üzere geleceğin trendlerini belirleyen aslında akademik camiadır. Daha doğru ifadeyle söz konusu trendlerin belirlenmesinde akademik camianın önemli katkısı bulunur. Doğaldır ki tez hazırlama ve geleceğin trendleri konusu birbiriyle ilişkili kavramlar olarak karşımıza çıkar. Gözlemlediğimiz üzere yeni bir konuyla alakalı çalışmalar öncelikle akademisyenlerin ilgi alanına girer. Burada yapılacak çalışmalar neticesinde ilgili kavram geliştirilebilir veya söz konusu kavrama karşı ilgi yok olabilir. Elbette yeryüzündeki her şeye karşı trend oluşturacağını düşünmek gerçekçi bir yaklaşım olmayacaktır. Ancak yenilikçi kavramlarla alakalı değerlendirmeler öncelikli olarak akademisyenlerin ilgi alanına girer ve onlar yaptıkları çalışmalarla bu trendleri destekler veya ters yönde doğru olmadığını ispatlar. Dolayısıyla da tez yazma sürecinin trendleri geliştirme noktasında önemli faydası olduğu bilinmektedir. Öğrencilerin meydana getirdikleri tezlerin her birisinde geleceğin trendi oluşmasına bir katkısı bulunduğunu düşünüyoruz. Ayrıca tez için sunum hazırlama aşamasına ulaştığında bu konuyla ilgili yorumlarını iletir. Bu sebeple de konu seçimi yaparken bilim camiasına ve dolayısıyla da insanlığa gelecekte katkı yapması muhtemel konular üzerine odaklanmak önemli bir fayda sağlayabilir.
Tez Hazırlama ve Gelecek
Geleceğimizle alakalı bazı durumları kestirmek mümkün olsa bile, somut verilerle konuyla alakalı bilgiye sahip olmak doğal olarak mümkün değildir. Konuya tez hazırlama ve gelecek açısından bakıldığında ise bilimsel çalışmaların meydana getirilmesinde gelecekle alakalı çeşitli tahminlemeler yapılır. Konuyla alakalı bilim camiasının yaptığı ise normal insanlarından farklı olarak somut verilerle bu konu hakkında tahminleme yapmasıdır. Hatta günümüzde bazı verilerle alakalı sayısal olarak bunların gerçekleştirilmesi mümkün hale gelmiştir. O halde tez hazırlama ve gelecek konusunda sıkı bir ilişki olduğunu belirtmek yanlış ifade olmayacaktır. Bu bilginin hemen ardından şunu eklemek gerekiyor ki tez yazma sürecinde işlenmiş konuların her birisi gelecekte etkili hale gelecektir diyemiyoruz. Ancak çok büyük ihtimalle bunlardan bazıları gelecekte önemli trendler arasında yer alabilir. Muhtemel durum hakkındaki ön görünüzü tez için sunum hazırlama aşamasında yapabilirsiniz. O halde tez yazma faaliyetlerinin neticesinde gelecekte karşımıza çıkması muhtemel yeniliklerle alakalı tahminler yapılabilmektedir. Örnek vermek gerekirse gelişmiş ülkelerde ortaya atılan bir kavram gelişmekte olan veya geri kalmış ülkelerde yaşayan bilim camiasının ilgi odağına girer. Söz konusu kavramla alakalı pek çok insan araştırmalar yapar ve bulgular ortaya koyar. Devamında ise ilgili kavramın gelişimi hala devam ediyorsa daha fazla bilim insanı bu konuya odaklanır. En nihayetinde ise toplumun benimsemesi neticesinde kavram tam manasıyla hayatımıza girmiştir ve toplumun hemen hemen her kesiminde ilgi odağı olmuştur. Kısacası bu gibi örnekler çoğaltılabilir olsa bile, gelecekle alakalı gelişmelerin ilk irdelendiği kısım olması münasebetiyle akademik camianın meydana getirdiği çalışmaların önemi yüksektir.
Tez Hazırlama ve Girişimcilik
Girişimcilik konusu ayrı bir inceleme alanıdır ve ticari faaliyetlerle alakalı her başarılı insanın yerine getirmesinin mümkün olmadığı ayrı bir alandır. Ticaretle alakalı başarılı olan her insanın iyi bir girişimci olması mümkün değildir. Ancak iyi bir girişimcinin ticari açıdan başarılı olması kaçınılmazdır. Tahmin edeceğiniz üzere tez yazma sürecinin belirli amaçları vardır ve bunlar zamana, bireye veya inceleme yapılan konuya göre değişkenlik gösterebilir. Ancak tez hazırlama ve girişimcilik konusu birbiriyle ilişkilendirilmesi mantıktan uzak bir seçenek olmamalıdır. Çünkü yeni kavramlarla ilgili ağırlıklı olarak akademik camia ilgilendiğinden dolayı girişimcilik potansiyeli hakkında benzer şekilde bunların haberi olur. Tez yazan öğrenci ise tez için sunum hazırlama sürecinde girişimcilikle alakalı düşüncelerini ortaya koyar. Bahsedilen çerçevede tez hazırlama ve girişimcilik konusuyla alakalı durumu doğru şekilde tespit etmek ve ona göre hareket etmek bireylere önemli faydalar sağlayabilir. Anlatılan sebeple, akademisyenler literatüre yeni girmiş kavramlara daha fazla ilgi göstermekte ve onlarla ilgili araştırmalar yapmaktadır. Herhangi bir bilgiyi doğru şekilde araştırmak ve doğru bilgi elde etmek noktasında akademik kariyere olan insanların daha başarılı olduğu düşünülürse bu durum son derece olağan karşılanmaktadır. Kısacası girişimciliğe açılan kapı bilimsel araştırmalara dayalıdır diyebiliriz. Anlatılanlar her zaman geçerli olmasa bile, bazı durumlarda yapılacak bilimsel araştırmaların girişimciliğe katkısının olması kaçınılmazdır.
Tez Hazırlama ve Kariyer Gelişimi
Herhangi bir vatandaşın kariyerini oluşturması aşamasında onlarca etken olduğunu ifade etmek mümkündür. O halde kariyerimiz sadece eğitime bağlı gelişmelerden ibaret değildir. Örneğin daha önceki çalıştığımız şirketler veya bildiğimiz yabancı diller kariyerimizle alakalı durumu en az eğitim kadar etkiler. Dolayısıyla kariyerimize etkisi olan konular çok farklı değişkenlerden meydana gelmektedir. Kariyer gelişimi açısından durum değerlendirildiğinde ise özellikle odaklandığımız bazı eylemler önemli faydalar sağlayabilir. Eğitim hayatı devam ederken tez hazırlama ve kariyer gelişimi arasında bir ilişki olduğunu ifade etmek yanlış bir yaklaşım olmayacaktır. Çünkü inceleme yapacağımız konu belki de kariyerimizde hedeflediğimiz bir odak üzerinden devam edebilir. Örneğin şirketinizde yönetici olduğunuzu düşünelim ve belirli konularla alakalı problem yaşadığınızı varsayalım. Eğitim gördünüz yüksek lisans programında ise söz konusu problemi ortadan kaldırmaya yönelik olarak faaliyetlerde bulunduğunuzu düşünelim. Bahsi geçen çerçevede tez konunuzu problem yaşayan durum üzerinden değerlendirir ve buna uygun şekilde çözüm üretirseniz te hazırlama ve kariyer gelişimi açısından önemli bir faaliyette bulunduğunuzu belirtmek yanlış olmayacaktır. Kısacası bilinçli bir öğrenci tez yazma aşamasına geçtiğinde kariyerine faydası olacağına inandığı konu veya konular üzerine odaklanmalıdır. Elbette ki bu yapacağımız işlem neticesinde kariyerinize %100 fayda olacağını ifade etmek mümkün olmasa bile, en azından bilinçli olmamız dahi bize önemli faydalar getirebilir. Sonuçta öylesine hazırlanmış bir tez konusu üzerine odaklanmak yerine kariyerimize faydası olması muhtemel konular üzerine odaklanmak son derece yararlı olur. Özellikle tez savunma aşamasında tez için sunum hazırlama sürecinde anlatılanları dikkate alarak ilerlemek size önemli fayda sağlar.
Tez Hazırlama ve Liderlik
Liderlik, yöneticilikle karıştırılmaması gereken çok farklı bir kavramdır. İnceleme alanımız tez hazırlama ve liderlik olduğunda, odağımız genellikle danışman öğretim üyesi olacaktır. Çünkü danışman öğretim üyeleri çoğunlukla yöneticilik yapmakta ve tez yazan öğrencinin yönlendirmesini sağlamaktadır. Oysa bize göre gerçek manada tez yazma sürecinde katkı sağlanması ancak lider bir danışmanla mümkün olabilir. Dolayısıyla danışman öğretim üyesinin seçimi yine ön plana çıkmakta ve doğru danışmanla çalışmak öğrencinin yaşayacağı hemen hemen her şeyi etkilemektedir. Anlatılan çerçevede problemleri ortadan kaldırmanın temel yolu doğru kişiyle çalışmak olduğundan dolayı danışman hakkında fikriniz olması çok önemli. Gözlemlediğimiz üzere genellikle rastgele danışman seçen öğrenciler önemli problemler yaşamaktadır. Çünkü danışmanların kendini ifade etme şekli veya öğrencinin yönlendirme biçimi meydana getirilecek tez çalışmasının kaderini etkileyecektir. O halde öğrencinin lider bir danışman öğretim üyesi ile yola koyulması kendisinin ortaya koyacağı emek başta olmak üzere, gerek psikolojik gerekse de çalışma anlamında her şeyini etkileyecektir. Hatta tez için sunum hazırlama aşamasında bile danışmanın önemli etkisi bulunur. Bu çerçevede tez yazma süreci ile alakalı danışmanların doğru şekilde değerlendirilmesi ve objektif verilerle başarılarının gözlemlenmesi gerektiğine inanıyoruz. Oysa ülkemiz Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde danışmanların tez hazırlama faaliyetleri ile alakalı değerlendirilmesi mümkün değildir. Hal böyle olunca danışmanlar keyfeder şekilde faaliyetleri gerçekleştirmekte ve canları nasıl isterse öğrencileri ona göre yönlendirmektedir. Konuyla ilgili sistemin yapması gereken lider danışman hocaları teşvik etmek ve onların daha fazla tez yazma sürecine katkı sağlamasını beklemek olmalıdır. Aksi taktirde öğrenciler sadece prosedürü yerine getirmek amacıyla bilimsel nitelikten uzak tezler meydana getirmektedir. Özellikle yüksek lisans veya doktora programlarında bu durumun kabul edilmesini mümkün olmadığını ifade etmek istiyoruz.
