Üniversite Tez Proje Ödevi Hakkında Az Bilinen Doğrular
Değişikliğin hayatın her anında heyecan getirdiği su götürmez bir gerçektir. Açıkçası bu değişiklik sosyal hayatımızda olabildiği gibi eğitim hayatımızda da olabilir. Bize göre tez yazma aşaması hayatımızdaki önemli değişikler arasında gösterilebilir. Bu çerçevede bilimsel araştırma yöntemleri ile alakalı incelemeler yapan bir öğrencinin üniversite tez proje ödevi hakkında az bilinen doğrular hakkında bazı bilgilere sahip olması gerektiğine inanıyoruz. Örnek vermek gerekirse bilimsel araştırma yöntemleri dersinde genellikle bilgi akışı tek taraflıdır. Monolog olarak ifade ettiğimiz bu bilgi akışında bir anlatıcı yani akademisyen olur ve öğrenciler de onu dinler. Elbette kendilerinin sorularını yanıtlayan danışmanlar bulunmaktadır ancak öğrencilerin gerçek manada araştırma yetkinliklerini kazanmasını sağlayacak çalışmaların son derece sınırlı olduğunu ifade etmek yanlış olmayacaktır. Bu çerçevede üniversite tez proje ödevi hakkında az bilinen doğrular konusuna girerken öncelikli olarak gerçek manada bilimsel araştırmanın ne şekilde yapılacağı ile alakalı insanların bilinçlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bunun devamında ise kulaktan dolma bilgiler yerine süreçle alakalı deneyimi bulunan kişilerden bilgi elde edilmelidir. Anlatılanların hemen ardından insanlar akademisyenlerden daha çok bu konuyla alakalı tecrübeli olan birisi var mı diye düşünmektedir. Açıkçası bu konuya katılmıyoruz. Çünkü akademisyenlerin pek çoğunun tez yazma süreci ile alakalı sınırlı bilgisi olduğunu düşünüyoruz. Birçok yayında iddia ettiğimiz üzere iyi bir akademisyenle iyi bir tez danışmanı arasında farklılıklar vardır. Dolayısıyla da her akademisyenin iyi bir tez danışmanı olduğu konusu da bizim için önemli bir soru işaretidir. Konuyla alakalı ilk paylaşacağımız bilgi uzun uzadıya çalışmaların yapılması gerekmiyor. Pek çok tez çalışmasında gözlemlediğimiz üzere akademisyenler hala sayfalarca literatür bilgisi talep etmektedir. Örnek vermek gerekirse yüksek lisans dizi için 100 sayfa literatür gerçekten sizce gerekli mi? Açıkçası bahsi geçen bilimsel araştırmanın tamamı açısından dahi fazla bulduğumuz bu sayfa sayısı ile alakalı eşit düzeyde literatür hazırlanması mantıktan uzak bir yaklaşımdır. Ayrıca öğrenciler hayatlarında bir veya birkaç defa tez çalışması yaptıklarından dolayı danışmanın çok bilgili olduğunu düşünür. Bu çerçevede kendisi her ne talepte bulunursa mutlak suretle yerine getirmek zorunda hisseder. Oysa gerçekler bu şekilde değildir. İnsanın iyi bir eğitici olması iyi bir tez danışmanı olduğunu göstermez. Diğer taraftan az bilinen doğrular hakkında belirtebilecek en önemli konulardan birisi de tez çalışmalarının kolayca tamamlanabileceği düşüncesidir. Şu bir gerçektir ki birkaç sayfalık ödev dahi akademik ilkelere bağlı şekilde hazırlanıyorsa gerçek manada bir emek gerektirir. Bu çerçevede ortaya emek koymak suretiyle çalışmanızı meydana getireceğinizi baştan kabul etmeniz gerekiyor. Unutmayın ki emek ortaya koymadan bilimsel çalışmaları meydana getirmek mümkün değildir. Ancak bu cümleden hareketle bilimsel çalışmaların son derece zorlu olduğu ve bin bir zahmetle meydana getirileceği ve hatta uykusuz gecelerin size kalacağı gibi düşüncelere kapılmayın. Dengeli bir çalışmayla işlemleri tamamlamanızın mümkün olacağına inanın. Bunu sağlayabilmek için de kendisiyle fikir birliğine varacağınız ve sağlıklı iletişim kurabileceğininiz danışmanlarla çalışmaya gayret gösteriniz.
Tez Yazımında Araştırma Etiği
Bilimsel araştırmalarda etik konusu düzenli olarak üzerinde tartışılan konulardan bir diğeridir. Bu çerçevede tez hazırlama aşamasında olan birisinin tez yazımında araştırma etiği konusuyla alakalı temel bilgilere hakim olması beklenir. Öncelikli olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulaması yaptığınızı varsayalım. Böyle bir çalışma yaparken kişilerin özel bilgilerini kesinlikle toplamayın. Benzer durum anket uygulaması yapan öğrenciler için de gereklidir. Dolayısıyla bilimsel çalışmaları meydana getirirken etik konusuyla alakalı metodoloji kısmında dikkat edilmesi gereken önemli kriterler bulunmaktadır. Bunun yanında başkasına ait düşüncelerin kendimize ait gibi gösterilmesi neticesinde intihal durumları ile karşı karşıya kalmamalıdır. Bilimsel etiğin temelini meydana getiren bu konuyla alakalı olması gereken elde ettiğiniz bilgilerin her birisinin referansa dayandırılması gerektiğidir. Bu çerçevede tez veya dönem projesi yazarken sadece kendi düşüncelerinizi referans göstermeden yazabilirsiniz. Pasif cümlelerle ortaya koyacağınız bu düşünceleri etrafında bilgileri kendiniz ortaya koymuyorsanız mutlak suretle referansa dayandırmak durumundasınız. Aksi taktirde tez yazım süreci ile alakalı etik problemlerle karşılaşılması muhtemeldir. Söylemeye gerek var mı bilemiyoruz ancak başkasına ait eserlerin kopyalanması zaten kabul edilebilir bir durum olmadığından dolayı üzerinde fazla konuşmaya gerek olmadığını düşünüyoruz.
Tez Hazırlama ve Kariyer Gelişimi
En baştan kabul etmek gerekiyor ki iş hayatınızdaki faydayı maksimize etmek için kendinize katkı sunacak bir konuyla alakalı tez yazma sürecine girişmelisiniz. Bu bilgiden hareketle tez hazırlama ve kariyer gelişimi birbiriyle doğrudan ilişkili konular arasında yer alır. Zaten tez konusu belirlerken pek çok verdiğimiz örnekte kariyerinizle alakalı bir konu üzerine odaklanmanız gerektiğini tavsiye etmiştik. Çünkü tez hazırlama ve kariyer gelişimi birbiriyle doğrudan ilişkili olduğundan dolayı iş hayatınızda size fayda sağlayacak bir konu üzerinden tez yazma sürecine girişmek önemli bir katkı sunar. Örnek vermek gerekirse iş yerinizde bir problem söz konusu olduğunu varsayalım. Sizin eğitim gördüğünüz bilim dalı ile alakalı bir süreç etrafında bu sorunun çözümüne yönelik olarak alternatif seçenekler söz konusu ise ilgili konu üzerinden tez yazmaya başlamanız şiddetle tavsiye edilmektedir. Bunun devamında ise yapacağınız anket veya verileri toplama neticesinde elde edeceğiniz analizler sayesinde çeşitli bulgulara ulaşacaksınız. Böylelikle iş yerindeki ilgili problemi ortadan kaldırmak adına sonuç ve öneriler paylaşabilirsiniz. Eğer yöneticiyseniz bu bilgileri kullanabilirsiniz, yönetici değilseniz de üst kademeye elde ettiğiniz bulguları tavsiye niteliğinde paylaşabilirsiniz. Böylelikle terfi alma gibi konular başta olmak üzere kariyerinize yön verecek konularla alakalı tez yazım sürecinin önemli bir katkısı olduğunu ifade edebiliriz. Pek çok kişi tez/proje yazmayı öylesine tamamladığı bir süreç olarak düşünüyor olmasına rağmen tez yazma süreci ile alakalı ulaşacağınız bilgiler emin olunuz hayatınızda şu an olmasa bile her şekilde size fayda sağlayacaktır.
Tez Hazırlama ve Engellilik
Bilimsel çalışmaları meydana getirirken engelli bireylerden bahsetmemek mümkün değildir. Tez hazırlama ve engellilik konusuyla alakalı bilgileri paylaşırken öncelikli olarak konuyu iki ana kategoriye ayırmak gerekiyor. Bunlardan ilki engelli bireylerin tez yazma süreci ile alakalı yaşadıklarıdır. İkinci kategoride ise sağlıklı bir bireyin yapacağı bilimsel araştırmada engellilerle ilgili konulara ne denli odaklandığı ve bunlarla ilgili neler yaptığı gerçeğidir. Birinci konuyla ilgili başlayacak olursak tez yazma süreci ile alakalı engeli bulunan bireylere kolaylık sağlanması gerektiğini düşünüyoruz. Onların yaşadıklarını anlayamadığımız gerçeğinden hareketle, bilimsel çalışmalarda bu dezavantajı ortadan kaldırmak adına çeşitli önlemler alınmalıdır. Örnek vermek gerekirse görme engelli olan bir bireyin 1001 zahmetle meydana getirdiği bilimsel çalışmayla alakalı inceleme zahmetinde bulunmayan bir danışmanın teslim sürecinde inanılmaz revizyonlar talep etmesi insanlığa sığacak bir davranış mıdır? Bu gibi durumlarla alakalı problem yaşayan insanların toplumsal olarak entegrasyonu ne derece mümkün olabilir? Açıkçası konuyla alakalı akademisyenlerin yeterli bilinçte olmadığını düşünüyoruz. Diğer taraftan engelli bireylerin yaşadıkları problemler ve normal hayata kazandırılması ile ilgili çalışmalar konusunda yeterli düzeyde olmadığımız anlaşılmaktadır. Çünkü çok az tez çalışmasında engelli bireylerle alakalı bilimsel incelemeler yapıldığını görebiliyoruz. Maalesef ki bu konuyla alakalı öncelikle kendimizden başlamak üzere toplumun genelini gözden geçirmek gerekiyor. Gözlemlediğimiz bir bilimsel araştırmada ülkemiz Türkiye’de engelli bireylere yönelik olarak bir müze olmadığı iddia ediliyordu. Böyle bir şeyi biliyor muydunuz? Açıkçası bu bilgiyi duyduğumuzda son derece şaşırmış ve bir o kadar da üzülmüştük. Bu gibi sosyal mekanların en azından belirli bölgelerde mutlak suretle engelli bireylerin yaşamlarına uygun şekilde tasarlanması gerektiğine inanıyoruz. Elbette engellilik çok çeşitlilik gösterdiğinden dolayı bunlara yönelik olarak atılacak adımlar değişkenlik gösterebilir. Ancak yapılacak çalışmalarla ilgili bireylerin bizden herhangi bir farkları olmadığını onlara doğru şekilde hizmet sunmak suretiyle anlatmamız gerektiğine inanıyoruz.
